Ο μεγάλος επιβλητικός Πύργος που βρίσκεται στην παραλία, είναι σήμερα το χαρακτηριστικό γνώρισμα του οικισμού της Ουρανούπολης. Μέσα στους αιώνες έχει αλλάξει αρκετές φορές χέρια και μορφή. Η πρώτη αναφορά του είναι σε έγγραφο του 1344, ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι αρκετά παλαιότερος. Το 1379 φιλεξένησε τον «Δεσπότη» της Θεσσαλονίκης Ιωάννη Παλαιολόγο. Μέχρι το 1924 ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα που τον περιβάλλει αποτελούσε το «Μετόχι του Προσφορίου» και ανήκε στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου του Αγίου Όρους.
Οι δύο τελευταίοι όροφοι είναι νεότερης κατασκευής. Η σημερινή στέγη που προφανώς αντικατέστησε τον όροφο των επάλξεων και η εσωτερική ξύλινη διαρύθμιση, έγιναν στα πλαίσια της ανακατασκευής που ολοκληρώθηκε το 1862. Στην ανατολική πλευρά του βρίσκεται ο «μπαρμπακάς». Έτσι ονομάζεται ο οχυρός περίβολος που χτίστηκε τα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας. Στα βορειοδυτικά του Πύργου βρίσκεται το κτίριο του αρσανά που χτίστηκε το 1865 και η αποβάθρα που εκείνη την εποχή ήταν σε χρήση.
Ο οικισμός της Ουρανούπολης άρχισε να σχηματίζεται το 1923 με την άφιξη των πρώτων προσφύγων από την Μικρά Ασία. Οι εγκαταστάσεις του Μετοχίου του Προσφορίου αξιοποιήθηκαν για την προσωρινή εγκατάστασή τους, μέχρι να κατασκευαστούν οι πρώτες προσφυγικές κατοικίες. Εκτός από το συγκρότημα του Πύργου, σε μικρή απόσταση σώζονται το χαλκαδιό (εργαστήριο μεταλλοτεχνίας) και το κολληγάδικο (η κατοικία των καλλιεργητών). Τα υπόλοιπα κτίρια του μεγάλου μετοχιακού συγκροτήματος έχουν κατεδαφιστεί.
Στο εσωτερικό του Πύργου λειτουργεί έκθεση με πολύ σημαντικά ευρήματα. Κάποια από αυτά ανήκουν στην πρώιμη εποχή του σιδήρου (1100-1000 π.Χ). Δύο χάλκινα κράνη της εποχής των Μηδικών πολέμων έχουν ανασυρθεί από την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή. Αντικείμενα καθημερινής χρήσης, πήλινα αγγεία, νομίσματα και κοσμήματα μας δίνουν χρήσιμες πληροφορίες για τους κατοίκους της Χαλκιδικής κατά την διάρκεια των παλαιοχριστιανικών και μεταβυζαντινών χρόνων. Ιδιαίτερης σημασίας είναι το μολυβδόβουλο που βρέθηκε στην ανασκαφή της Μονής Ζυγού με τη μορφή του ιδρυτή της Οσίου Αθανασίου, στη θέση Φραγκόκαστρο ανατολικά της Ουρανούπολης, 40 μόλις μέτρα έξω από την οριογραμμή του Αγίου Όρους.
Το όνομα του ζεύγους Loch είναι αυτό που έχει συνδεθεί με τον Πύργο της Ουρανούπολης στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Οι αγγλοαυστραλιανής καταγωγής Sydney και Joyce Loch ήρθαν στην Ελλάδα σαν μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων. Έγιναν μόνιμοι κάτοικοι του Πύργου και προσέφεραν βοήθεια στους πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής και αργότερα στους σεισμοπαθείς του 1932. Έζησαν στην Ουρανούπολη για περισσότερο από 50 χρόνια μέχρι τον θάνατό τους, αφήνοντας μια σημαντική ιστορική παρακαταθήκη. Φωτογραφικό υλικό από τη δράση τους παρουσιάζεται στην έκθεση στο εσωτερικό του Πύργου.
Φωτογραφίες – κείμενο: Μιχάλης Μαγνήσαλης
Εγγραφείτε στο Blog μας δίνοντας μόνο το email σας για να λαμβάνετε κάθε νέο άρθρο την ώρα που δημοσιεύεται κάνοντας κλικ εδώ.
Αναζητήστε παλιότερα άρθρα στο αρχείο μας, κάνοντας κλίκ εδώ.
– Η αναπαραγωγή, δημοσίευση, τροποποίηση, ή εκμετάλευση των φωτογραφιών, video, κειμένων και λογότυπων που περιλαμβάνονται στον παρόντα ιστότοπο για οποιαδήποτε χρήση προσωπική ή εμπορική χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια, απαγορεύται αυστηρά βάσει του Νόμου 2121/93 (όπως έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα) και των διεθνών συμβάσεων περί προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων.
geastories.com 