Είναι ελληνικές οι ρίζες του χριστουγεννιάτικου δέντρου;

– Του Μιχάλη Μαγνήσαλη –

Μπορεί οι απόψεις να διίστανται σχετικά με το αν πρέπει να τηρήσουμε την παράδοση και να στολίζουμε το παραδοσιακό καραβάκι, ή το παγκοσμίως γνωστό χριστουγενιάτικο δέντρο. Τα έθιμα γεννιούνται μέσα από τις συνήθειες των λαών, αλλα πολλές φορές ταξιδεύουν από άλλους τόπους και ενσωματώνονται στην δική μας κουλτούρα. Μερικές φορές μάλιστα επιστρέφουν εξελιγμένα στον τόπο από τον οποίο ξεκίνησαν.

Από την Αρχαία Ελλάδα στο Βυζάντιο.

Όταν ο Θησέας πήγαινε στην Κρήτη για να σκοτώσει τον Μινώταυρο πέρασε από τη Δήλο και έκανε ένα τάμα στον Απόλλωνα. Αν θα πετύχαινε τον στόχο του θα επέστρεφε και θα του πρόσφερε ένα κλαδί ελιάς στολισμένο. Έτσι καθιερώθηκε το στόλισμα του δέντρου της ελιάς στα σπίτια των Αρχαίων Ελλήνων. Τα στολίδια της εποχής ήταν διαφορετικά από τα σημερινά: Φρούτα, καρποί, λουλούδια και χρωματιστές μάλλινες κορδέλες. Το κλαδί της ελιάς ονομαζόταν Ειρεσιώνη από το είριον ή έριον που σημαίνει μαλλί.

Αργότερα στο Βυζάντιο ο στολισμός του δέντρου θεωρήθηκε ότι συνδέεται με ειδωλολατρικά έθιμα και απαγορεύτηκε. Όμως οι Έλληνες που μετακινήθηκαν σε ευρωπαϊκές χώρες μετέδωσαν το έθιμο σε εκείνους τους λαούς. Εκεί χρησιμοποιήθηκαν κυρίως τα έλατα επειδή υπήρχαν σε αφθονία.

Από το Βυζάντιο στην Ευρώπη και πίσω στην Ελλάδα.

Ο στολισμός του δένδρου συμβολίζει την ευτυχία των ανθρώπων και της φύσης χάρη στη Γέννηση του Θεανθρώπου. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, το πρώτο στολισμένο δένδρο εμφανίστηκε στη Γερμανία το 1539 και τα πρώτα στολίδια ήταν συσκευασμένα φαγητά, είδη ρουχισμού και άλλα χρήσιμα είδη. Στο πέρασμα των χρόνων και με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου, τα στολίδια αντικαταστάθηκαν από διακοσμητικά αντικείμενα. 

Στη σύγχρονη Ελλάδα το χριστουγεννιάτικο δέντρο το έφερε για πρώτη φορά ο Βασιλιάς Όθωνας το 1833. Στολίστηκε στα ανάκτορα του Ναυπλίου και αργότερα στην Αθήνα. Το φαινομενικά Βαυαρέζικο έθιμο είχε μόλις επιστρέψει στην Ελλάδα και οι κάτοικοι έκαναν ουρές για να το θαυμάσουν όπως κάνουν μέχρι και σήμερα…

Φωτογραφίες – κείμενο: Μιχάλης Μαγνήσαλης

Εγγραφείτε στο Blog μας δίνοντας μόνο το email σας για να λαμβάνετε κάθε νέο άρθρο την ώρα που δημοσιεύεται κάνοντας κλικ εδώ.

Αναζητήστε παλιότερα άρθρα στο αρχείο μας, κάνοντας κλίκ εδώ.

– Η αναπαραγωγή, δημοσίευση, τροποποίηση, ή εκμετάλευση των φωτογραφιών, video, κειμένων και λογότυπων που περιλαμβάνονται στον παρόντα ιστότοπο για οποιαδήποτε χρήση προσωπική ή εμπορική χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια, απαγορεύται αυστηρά βάσει του Νόμου 2121/93 (όπως έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα) και των διεθνών συμβάσεων περί προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων.