Έχω περάσει κι εγώ πάνω από αυτές τις γραμμές. Από τα φοιτητικά μου χρόνια μέχρι και τη χρονιά που η γραμμή έδωσε τη θέση της σε αυτή την καινούργια των υψηλών ταχυτήτων. Αυτό ήταν ένα από τα πιο όμορφα κομμάτια της διαδρομής. Το σημείο που η διάθεση άλλαζε κατακόρυφα, όταν το ατελείωτο αφιλόξενο ορεινό τοπίο διαδεχόταν η θάλασσα και η αίσθηση ότι επιτέλους πλησιάζουμε στη Θεσσαλονίκη.
Ο χώρος της εγκαταλελειμμένης γαλαρίας θεωρείται σήμερα πολιτιστικό μνημείο και ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα της νεότερης βιομηχανικής αρχιτεκτονικής. Αποτελεί ουσιαστικά το πρώτο ανοιχτό βόρειο τμήμα της παλιάς σιδηροδρομικής γραμμής αμέσως μετά την σήραγγα του Πλαταμώνα. Τόσο ανοιχτό που το τραίνο ταξίδευε ακριβώς δίπλα από τους λουόμενους που απολάμβαναν το καθημερινό τους μπάνιο στη θάλασσα.
Μετά την προσάρτηση της Μακεδονίας το 1912, ξεκίνησε από μια γαλλική εταιρία η κατασκευή της γραμμής που θα ένωνε τη Λάρισα με τη Θεσσαλονίκη. Ο πρώτος συρμός πέρασε πάνω από αυτές τις ράγες το 1918. Τότε κατασκευάστηκαν και σταθμοί στη διαδρομή από τα Τέμπη μέχρι τη Θεσσαλονίκη. Στους Νέους Πόρους, στον Πλαταμώνα, στην Σκοτίνα, στη Λεπτοκαρυά και στην Κατερίνη. Εκείνη την εποχή το τραίνο ήταν ο μόνος τρόπος σύνδεσης της Κεντρικής Ελλάδας με την Μακεδονία και την Ευρώπη αφού το σημερινό οδικό δίκτυο ήταν τότε ανύπαρκτο. Κατασκευάστηκαν και δύο πύργοι ο ένας δίπλα στην γαλαρία και ο άλλος λίγο πριν τη νότια είσοδό της, για λόγους αμυντικούς. Ο σιδηρόδρομος ταξίδευε στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του σε δύσβατες ορεινές διαδρομές, για να αποφύγει εχθρικά πυρά που πιθανόν να προέρχονταν από την θάλασσα. Στο παραθαλάσιο κομμάτι όμως έπρεπε να υπάρχει επιτήρηση ώστε να προστατεύονται οι ταξιδιώτες και τα εμπορεύματα.
Περπατάμε μέσα στη γαλαρία και πατάμε επάνω στους μεταλλικούς στρωτήρες. Επάνω τους φαίνεται ακόμα το λογότυπο της κατασκευάστριας εταιρίας και η χρονολογία. Το μήκος της είναι μικρό, μόλις 51 μέτρα. Η ελαφριά καμπή όμως που υπάρχει στο μέσο της μας δημιουργεί την αίσθηση ότι είμαστε σε μια άλλη διάσταση, αφού ούτε μπρος ούτε πίσω βλέπεις το πολυπόθητο φως…στο βάθος. Ο χώρος έχει μια ιδιαίτερη αύρα που μας ταξιδεύει στο παρελθόν. Οι μαυρισμένοι τοίχοι από τις ατμάμαξες και τις ντηζελάμαξες της εποχής, οι σιδερένιες ράγες πάνω στις οποιες προσπαθούμε να ισορροπήσουμε, τα χοντρά χαλίκια. Σχεδόν έχουμε αρχίσει να ακούμε τον ήχο του τραίνου που ετοιμάζεται να διασχίσει την γαλαρία.
Η γραμμή έχει και την ιστορική της σημασία. Μετά τη Μάχη του Πλαταμώνα που έγινε στις 16 Απριλίου 1941, τα γερμανικά στρατεύματα προέλασαν μέσω αυτής προς τον νότο. Ο σιδηρόδρομος κατέχει το δικό του πολύ σημαντικό κομμάτι στην ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο ρόλος του πολλές φορές υπήρξε καθοριστικός.
Ολόκληρη η σιδηροδρομική γραμμή που ξεκινούσε από τα Τέμπη και κατέληγε στον Πλαταμώνα ήταν μέχρι πολύ πρόσφατα χαρακτηρισμένη ως «τμήμα του ενεργού δικτύου σε αναστολή». Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε να ξαναχρησιμοποιηθεί είτε σαν εφεδρική σε περίπτωση τεχνικού προβλήματος της κύριας γραμμής, είτε σαν θεματικός τουριστικός προορισμός. Δυστυχώς όμως την άνοιξη του 2021 ο ΟΣΕ αποφάσισε τον αποχαρακτηρισμό της, δίνοντας έτσι και επίσημα την έγκρισή του για την οριστική εγκατάλειψή της.
Ευτυχώς υπάρχουν λίγες πρωτοβουλίες απο ανθρώπους που αγαπούν τον τόπο τους και θέλουν να αναδείξουν την ιστορία του. Ο χώρος της γαλαρίας έχει διαμορφωθεί σε σύγχρονο χώρο αναψυχής που όχι μόνο σεβάστηκε το παρελθόν αλλά και φρόντισε να το αναδείξει προσελκύοντας έτσι και πολλούς νέους ανθρώπους.
Φωτογραφίες – κείμενο: Μιχάλης Μαγνήσαλης
Εγγραφείτε στο Blog μας δίνοντας μόνο το email σας για να λαμβάνετε κάθε νέο άρθρο την ώρα που δημοσιεύεται κάνοντας κλικ εδώ.
Αναζητήστε παλιότερα άρθρα στο αρχείο μας, κάνοντας κλίκ εδώ.
– Η αναπαραγωγή, δημοσίευση, τροποποίηση, ή εκμετάλευση των φωτογραφιών, video, κειμένων και λογότυπων που περιλαμβάνονται στον παρόντα ιστότοπο για οποιαδήποτε χρήση προσωπική ή εμπορική χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια, απαγορεύται αυστηρά βάσει του Νόμου 2121/93 (όπως έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα) και των διεθνών συμβάσεων περί προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων.
geastories.com 