Η 21η Μαΐου έχει καθιερωθεί από το 1992 να γιορτάζεται ως η ευρωπαϊκή μέρα «Natura 2000».

Τι είναι το Natura 2000;

Το Natura 2000 είναι ένα πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει σαν στόχο την προστασία των ευαίσθητων οικοσυστημάτων και των απειλούμενων προς εξαφάνιση ειδών. Στην πραγματικότητα δεν αποκλείει τις ανθρώπινες δραστηριότητες, ακόμα και αν αυτές έχουν οικονομικό κίνητρο. Αντίθετα μάλιστα διασφαλίζει την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης.

Η διαμόρφωση και λειτουργία του δικτύου Natura 2000 βασίζεται στις δύο Οδηγίες της Ε.Ε. για τη φύση:

Η Οδηγία για τους οικοτόπους (1992/43/EΟK), προστατεύει τη βιοποικιλότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της διατήρησης των φυσικών τύπων οικοτόπων και των ειδών φυτών και ζώων που αναφέρονται στα Παραρτήματά της. Σύμφωνα με αυτή, χαρακτηρίζονται προστατευόμενες περιοχές γνωστές ως «Ειδικές Ζώνες Διατήρησης» (ΕΖΔ) για περίπου 1.500 σπάνια και απειλούμενα φυτά και ζώα και 230 τύπους οικοτόπων.

Η Οδηγία για τα άγρια πτηνά (2009/147/EK, πρώην 1979/409/EK) θεσμοθετήθηκε με σκοπό την προστασία, τη διατήρηση, και τη ρύθμιση της εκμετάλλευσης όλων των άγριων πτηνών στην Ε.Ε., καθώς και περιοχών που είναι σημαντικές για αυτά. Μέχρι σήμερα έχουν χαρακτηριστεί με βάση αυτή την οδηγία περίπου 5.300  προστατευόμενες περιοχές γνωστές ως «Ζώνες Ειδικής Προστασίας» (ΖΕΠ).

Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τις περιοχές Natura 2000 και συγκεκριμένα α) να λαμβάνονται θετικά μέτρα, όπου χρειάζεται, για τη διατήρηση και την αποκατάσταση των συγκεκριμένων οικοτόπων και ειδών με σκοπό την καλύτερη διατήρησή τους και β) να αποφεύγονται δραστηριότητες που θα μπορούσαν να ενοχλήσουν κάποια είδη ή να καταστρέψουν οικοτόπους.

Η προσέγγιση αυτή έχει το πλεονέκτημα, ότι όχι μόνο δεν αποκλείει, αλλά αντιθέτως ενθαρρύνει τις βιώσιμες μορφές δασοκομίας, αλιείας, γεωργίας και τουρισμού.

Στην Ελλάδα, το δίκτυο Natura 2000 αποτελείται από 446 περιοχές, οι οποίες καλύπτουν περίπου το 28% της χερσαίας και το 20% της θαλάσσιας έκτασης της χώρας.

Γιατί πρέπει να προστατευτούν τα οικοσυστήματα;

Η απάντηση θα έρθει από μόνη της, μόνο αν συνειδητοποιήσουμε ότι ζούμε μέσα σε αυτά. Ακόμα και οι μεγάλες πόλεις που βρίσκονται μακρυά από αυτές τις περιοχές, δεν θα μπορούσαν να είναι κατοικήσιμες χωρίς το οξυγόνο και τις κλιματολογικές συνθήκες που διαμορφώνονται από το φυσικό περιβάλλον.

Και γιατί είναι σημαντική η βιοποικιλότητα;

Κάθε ζωντανός οργανισμός στον πλανήτη έχει τον λόγο ύπαρξης του. Και κάθε είδος συμβάλει στο να έχει ο πλανήτης τη μορφή που έχει σήμερα. Αν ένα είδος δεν χρειάζεται πια, θα εξαφανιστεί από μόνο του, αν όμως το εξαφανίσουμε εμείς με την παρέμβασή μας πριν την ώρα του, θα προκαλέσουμε αλλαγές που θα είναι δυσάρεστες για την υγεία της φύσης και κατά συνέπεια για την δική μας. Οι περισσότερες από αυτές μάλιστα, γίνονται αθόρυβα και κάνουν αισθητή την παρουσία τους πολύ αργότερα, όταν πια είναι αρκετά αργά.

Πράσινη ενέργεια η αλήθεια και το ψέμα.

Τα τελευταία χρόνια έχουμε εξοικειωθεί με όρους όπως «πράσινη ενέργεια», «εναλλακτικές πηγές ενέργειας» κλπ. Η χώρα μας θα μπορούσε να υπερκαλύψει τις ανάγκες της σε ενεργειακά αποθέματα για πάρα πολλά χρόνια, μόνο από την αξιοποίηση του ηλιακού φωτός, των τρεχούμενων νερών και του ανέμου. Όμως υπάρχει μια κόκκινη γραμμή, που διαχωρίζει την αξιοποίηση από την εκμετάλλευση. Δεν είμαστε ειδικοί, αλλά ο κοινός νους λέει ότι η εγκατάσταση π.χ. ανεμογεννητριών σε έναν ανοιχτό χώρο που έχει συχνούς και δυνατούς ανέμους, είναι αξιοποίηση του ανέμου σαν εναλλακτική πηγή ενέργειας. Η τοποθέτηση όμως των ίδιων γεννητριών μέσα σε ένα δάσος το οποίο προηγουμένως έχουμε καταστρέψει για να δημιουργήσουμε τον χώρο που απαιτείται, ενώ παράλληλα έχουμε προκαλέσει εκατοντάδες θανάτους πουλιών που χρησιμοποιούσαν αυτό το εναέριο πέρασμα, τότε μιλάμε για μια στείρα εκμετάλλευση, με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες.

Το δίκτυο Natura 2000 είναι το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών και ειδών στον κόσμο και είναι ένα πολύτιμο εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας, τόσο για την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος, όσο και για την διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στην αρμονία της φύσης και τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Φωτογραφίες: Τηλέμαχος Γαροφαλλίδης – Μιχάλης Μαγνήσαλης

Κείμενο: Μιχάλης Μαγνήσαλης

Πηγή: https://edozoume.gr

– Επιλέξαμε να δημοσιεύσουμε τις φωτογραφίες μετά από αποχρωματισμό και ειδικά φίλτρα, σαν ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πρόσφατες αλλαγές στη νομοθεσία της χώρας μας, σύμφωνα με τις οποίες θα επιτρέπεται η απεριόριστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, με σκοπό την παραγωγή ενέργειας ακόμα και μέσα σε περιοχές του δικτύου Natura 2000!

– Η αναπαραγωγή, δημοσίευση, τροποποίηση, ή εκμετάλευση των φωτογραφιών, video, κειμένων και λογότυπων που περιλαμβάνονται στον παρόντα ιστότοπο, για οποιαδήποτε χρήση προσωπική ή εμπορική χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια, απαγορεύται αυστηρά βάσει του νόμου 2121/93.